کنترل و مدیریت رنگ در مراحل مختلف چاپ

 

در این مطلب از مجموعه تخصصی چاپ و بسته بندی بگ شاپ حمزه، به بررسی نحوه کنترل و مدیریت رنگ در مراحل مختلف چاپ می پردازیم پس تا آخر این مطلب همراه ما باشید.

 یکی از مشکلات بارزی که همیشه در مراحل مختلف چاپ بوجود می آید داشتن نوسان رنگ است که در قسمتهای مختلف نمودهای متفاوتی دارد هنگام ساختن پردازش یا نمایش یک تصویر در محیط های دیگر، تفاوت هایی در نمایش فایل دیده میشود مقدار زیادی از این نابسامانی رنگی را با استفاده از تمهیداتی میتوان رفع کرد. عوامل مهمتر تأثیر گذار در این تغییرات این چنین است:

* مونيتور

* نور محیط

* پرینتر

* مرکب چاپ

* کاغذ

* ماشین چاپ

 

مانیتور (Monitor)

تنوع زیادی در ساخت مونیتورها وجود دارد و هبر کدام دارای پتانسیل و شرایط متفاوت نوری علی رغم استفاده از استانداردهایی که برای ساخت این مونیتورها وجود دارد باز هم تفاوت های زیادی در کیفیت نمایش وجود دارد این تفاوت به حدی است که حتی در یک مدل مشابه مونیتور هم نمی توان دو فضای کاملاً یکسان داشت این مسئله مربوط به فسفر بکار رفته در ساخت مونیتور میباشد. نکته دیگر اینکه هر مونیتور در اثر استفاده مستحلک شده و شرایط تمام نوری مطلوب خود را از دست میدهد.

تفاوت در ساختار مونیتورها تأثیر زیادی در هزینه شده آنها دارد و برای خرید، می توانید دامنه گسترده ای را پیش رو داشته باشید. مونیتورهایی که برای امور گرافیکی تولید میشود تفاوت زیادی با مونیتورهای معمولی دارند این تفاوت میتواند تا حد زیادی امکان کنترل رنگ را در مونیتور بالا ببرد.

 مثلاً برای کنترل رنگ در مونیتورهای گرافیکی خود مونیتور برنامه ای قابل تنظیم برای کنترل رنگ دارد ولی این مسئله در مونیتورهای معمولی به چند گزینه ساده خلاصه می شود.

درصد زیادی از اختلاف بین نمایشهای متفاوت را میتوان بر طرف کرد این درصد مربوط به فضاهای رنگی متفاوت در تولیدات مختلف است. با استفاده از یک سیستم مدیریت رنگ این مشکل به این شکل مرتفع میشود.

 در هنگام باز کردن فایل، اطلاعات مربوط به مدیریت رنگ که از قبل ملحق به فایل شده است خوانده می شود. در اینجا اگر فایل از اسکنر یا دوربین وارد شده باشد پروفایل آن همراه خود فایل ذخیره شده است و فضای رنگی یا گامت آن فایل که محدوده رنگ های آن است با گامت و پروفایلی که از قبل توسط کمپانی سازنده مونیتور در آن گنجانده شده مقایسه می شود.

سپس نزدیکترین فضای رنگی فایل به فضای مونيتور ترجمه میشود و فایل با شرایط جدیدی نمایش داده خواهد شد. البته این فرآیند میتواند با انتخاب کاربر انجام نشود و بدون این تغییرات فایل نمایش داده شود.

در نهایت اگر فایل دارای پروفایل الحاقی کنترل رنگ نبود، فضای رنگی جدید می تواند بعنوان پروفایل آن ذخیره شود. مشکل اصلی برنامه های گرافیکی نمایش فایلهای سی ام وای کی در محیط آرجی بی است این مسئله با توجه به اختلاف فیزیک نور در عمل و تئوری آن است.

رنگهای مونیتور از نور تشکیل شده اند و این محیط توانایی خیلی بیشتری در نمایش رنگ ها دارد بهترین کمپانی های سازنده مونیتور تا بحال مدعی این مسئله نبوده اند که توانسته اند مونیتوری بسازند که تطبیق رنگی کامل بین دو محیط آرجی بی و سیام وای کی داشته باشد.

این مشکل کماکان در بیشتر مونيتورها وجود دارد ولی مقدار آن کم و زیاد است. سخت ترین رنگ برای تطبیق در مونیتور مربوط به رنگ سایان است که بیشترین تفاوت را با سایان چاپی دارد. در حقیقت هیچ مونیتوری قادر به نمایش غلظت ۱۰۰% سایان نیست این مشکل در نمایش رنگ سبز نیز قدری اختلال ایجاد می کند.

ممکن است دوست داشته باشید: تکنیک طلاکوبی و برجسته سازی در بسته بندی های لوکس و خاص

مهم ترین ارکان برای نمایش رنگ ها

 جدا از این مسایل نور محیط کار در طول روز منبعث از نور خورشید میتواند متغیر باشد و برای نورهای مصنوعی هم دو نوع مرسوم فلورسنت و تنگستن یا رشته ای وجود دارد که هر کدام دارای کلوین یا دمارنگ متفاوتی است.

مهمترین ارکان برای نمایش صحیح رنگ این موارد می باشد:

• فضای رنگی یا گامت
• کنتراست یا تضاد بین تاریکی و روشنی

• میزان روشنایی
• تفاوت گاما در محیط های مختلف اپل یا ویندوز
• تعادل گاما بین سه رنگ آرجی بی

• نور محیط کار

درصدهای یکسان از یک رنگ در برنامه های مختلف متفاوت هستند. مثلاً رنگ ۱۰۰٪ سایان ؛ %۸۰ زرد در برنامه فتوشاپ متفاوت از فری هند است و حتی در ورژنهای متفاوت فتوشاپ نیز متفاوت به نظر میآید جدا از این مسئله اگر همین درصد مشابه از رنگ در یک نرم افزار وکتوری مثل فری هند به تصویر تبدیل شود رستر (شود میتواند با نمونه مشابه وکتوری نمایش متفاوتی در کنار یکدیگر داشته باشد.

 نکته قابل ذکر در اینجا این است که کیفیت نمایش مونیتور هیچ کیفیت اطلاعات در فایل را تغییر نمی دهد، اما انتخاب مونیتور مناسب و کالیبره بودن تصویر از اقداماتی است که در جهت نزدیک کردن تصویر به کار نهایی مؤثر است.

چند استاندارد یا سیستم برای مدیریت رنگ از سازندگان مختلف سیستم عامل یا نرم افزاری

 * مایکروسافت آی سی ام :برنامه مایکروساف به عنوان پیش فرض برای مدیریت رنگ در برنامه های متفاوت

 * اپل کالرسینک : برنامه شرکت اپل برای مدیریت رنگ در بین برنامه های متفاوت • ادب ای سی ایی (۵) برنامه شرکت ادبی به عنوان پیش فرض برای مدیریت رنگ در برنامه های این کمپانی مثل فتوشاپ ایلوستریتور؛ این دیزاین؛ آکروبات

نور محیط

استفاده از شرایط نوری متفاوت میتواند شرایط تنظیم رنگ در مونیتور را دشوار کند این مشکل به علت تأثیر نور محیط در نمایش رنگ مونیتور است نور روز از طلوع آفتاب تا غروب تغییراتی پیدا می.کند این تغییر رنگ نور را دمای رنگ (۱) مینامند و با شاخص کلوین (K) اندازه گیری میشود به طور مثال شاخص کلوین برای نور روز در هنگان ظهر حدود  کلوین ۴۶۰۰۰ است.

در بهترین حالت میشود قدری دشوار می با یکسان کردن منابع نوری اقدام به کالیبره کردن مونیتور کرد و نتیجه خوبی را به این ترتیب میتوان بدست آورد چنانچه دمارنگ نور از ۶۰۰۰°K بالاتر برود نورهای آبی در طیف بالاتر میرود و گرم تر میشود و با پایین رفتن از این حد نورهای قرمز در طیف بالاتر می رود و سردتر می شود.

پرینتر (printer)

کمپانیهای سازنده پرینتر اقلام متنوعی را هر روزه به بازار مصرف وارد میکنند این تنوع می تواند کیفیات مختلفی را از جهت کیفیت (دامنه) رنگ و تکنیک به همراه داشته باشد و به این ترتیب میتوان نتایج متفاوتی را از پرینترهای مختلف انتظار داشت هر نوع محصول می تواند دامنه متفاوتی از رنگهای قابل چاپ را بر حسب کاغذ جوهر یا تونر عرضه کند.

تمامی این تواناییها توسط استاندارهایی اندازه گیری و تعیین میشود که سازندگان از آن پیروی می کنند. برای گرفتن بهترین نتیجه از یک استاندارد بین المللی بنام آی سی سی استفاده میشود. این اطلاعات می تواند در هنگام چاپ فایل به کار آید و با استفاده از پتانسیلهای از قبل تعریف شده برای دستگاه پرینتر (پروفایل) بهترین نتیجه و برآیند

را از چاپ آن پرینتر داشته باشد یعنی به این ترتیب نزدیک ترین رنگ هایی که توسط آن پرینتر میتواند ساخته شود انتخاب میشود و کاربر در هنگام ذخیره کردن فایل میتواند این اطلاعات ضمیمه شده را با علامتی مشخص کند و بکار ببرد. در حقیقت در سیستم مدیریت رنگ، این امکان برای پرینت فایل فراهم است که با در نظر گرفتن پتانسیل دستگاه بهترین و نزدیک ترین رنگ برای فایل ترجمه میشود و مطابق آن پرینت می شود.

 پروفایلهای در نظر گرفته شده برای دستگاه های متفاوت در حیطه رنگ و چاپ بعد از گذشت زمان و فرسودگی پیش می آید که در نتیجه باید پروفایل آن تغییر کند، از اینرو نمی توان همیشه یک کیفیت را از دستگاه انتظار داشت.

مرکب چاپی

استنانداردهای متفاوتی برای مرکب وضع شده است و سازندگان برای تولید میبایست از یک استاندارد ثبت شده پیروی کنند. در این میان می توان از استانداردهای ژاپن؛ اروپا و آمریکا نام برد برای مثال استاندارد ۴۶۶۶ انگلیس و استاندارد پیام اس.

 مسلماً استفاده از هر کدام از این مرکبها میتواند فضاهای رنگی متفاوتی با دیگری داشته باشد و برای داشتن یک کار خوب باید از قبل از چاپ پروفایل مناسب و مدیریت صحیح رنگ مورد استفاده قرار گیرد.

کاغذ مصرفی

هر چند سازندگان کاغذ شیوه های متفاوتی برای تولید بکار میبرند اما محصول بدست آمده با رعایت یکسری مشخصات برای استفاده در بخشهای ،مختلف در قالب یک استاندارد از پیش تعیین شده ساخته میشود در این الگو مسایل مشخص و بارز که شخصیت کاغذ را می سازد مقدار جذب مرکب پوشش و ... در نظر گرفته میشود ساختن استاندارد برای سیستم افست ورقی با مشکلاتی همراه بوده که نتوانسته به صورت استاندارد مشخص مطرح شود اما برای افست پیوسته یا وب این چنین نبوده که در ادامه به آن اشاره خواهد شد چند نمونه از این استانداردها:

• اس دبلیو پی، میباشد و کاغذی پوشش دار  یا بدون پوشش مناسب برای چاپ رول، می باشد.

• اس سی ای،  کاغذی با پوشش گلاسه و بسیار براق است.
• اس سی بی، کاغذی با پوشش گلاسه و مناسب برای چاپ روزنامه است.
• یوال دبلیوسی، کاغذی گلاسه با گرماژ پایین در حدود ۴۵ گرم و پوشش مناسب برای چاپ روزنامه های رنگی و بین المللی است.

ماشین چاپ

تولید کنندگان ماشین های چاپ با رعایت استانداردهایی بین المللی اقدام به تولید ماشین چاپهای مختلف می کنند این اقدام برای استفاده از دستگاه ها و مواد مختلف در یک چارچوب تعیین شده بسیار مفید میباشد.

مثلاً تولید زینک باید با ماشینهای مختلف چاپ سازگاری داشته باشد این استاندارد برای گرفتن نتیجه مطلوب بین لیتوگرافی ها و چاپخانه ها و پرینترهای مختلف ضروری است.

 

 

مجموعه تخصصی چاپ و بسته بندی های لوکس حمزه

منبع: کتاب طراحی تا چاپ اثر مهدی احمدی