چاپ لترپرس چیست؟ + کاربرد ها

در این مطلب از مجموعه تخصصی چاپ و بسته بندی لوکس حمزه به بررسی چاپ لترپرس و کاربرد های آن خواهیم پرداخت پس تا آخر این مطلب همراه ما باشید.

از قرن پانزدهم میلادی تا چند دهه گذشته چاپ لترپرس بهترین و ارزانترین شیوه برای چاپ کتاب بوده است روند تکاملی این شیوه با اختراع فردریش کوئنینگ در سال ۱۸۱۲ میلادی توانست با تغییر لوح چاپ از حالت تخت به سیلندری آن را دگرگون ،کند به این ترتیب این تغییر سرعت چاپ را بسیار بالا برد و در ۱۸۵۴ میلادی اختراع لوح های نیم دایره ای مقدمه و پیش شرط محکمی برای بوجود آمدن شیوۀ وب (کاغذ پیوسته) شد. دلایل زیادی برای کناره گیری این تکنیک وجود دارد که مهمترین آن مشقت ساخت لوح چاپ؛ گران بودن کار تمام شده؛ زمان تمام شده؛ کیفیت و توانایی چاپ بوده است.

در این روش که قدیمیترین شیوه چاپ بوده است، سطوح چاپ شونده برجسته تر میباشد و با دریافت مرکب و تماس تحت فشار با کاغذ تصویر چاپی یا نوشته به کاغذ منتقل می شود. سطوح سخت چاپی با آلیاژی از سرب و قلع شده است و تکنیک آن صرفاً مکانیکی است. با رایج شدن تکنیک افست، لترپرس رفته رفته محبوبیت خود را بعنوان برترین از دست داد و امروزه از این تکنیک فقط در چاپهایی ساده که کیفیت چندانی را طلب نمی کند استفاده می شود مثلا برخی روزنامه ها یا اوراق اداری نظایر آن. دلایل وابستگی کودکان به مادر چیست؟

در چند دهه اخیر نوع متمایز یافته ای از این چاپ که فلکسو گرافی نام دارد توانسته با قابلیتهای سازگاری با مواد متنوع در زمینه های متفاوت مخصوصاً بسته بندی جایگاه خوبی برای خود فراهم كند.

در ساختار لترپرس، مرکب بدون واسطه با لوح چاپی درگیر است و از طرفی لوح چاپی با کاغذ در تماس است. به همین علت توانایی سیستم برای انتقال مرکب بسیار بیشتر از افست بوده است. بر این اساس برای ورنی زدن که نوعی پوشش محافظ چاپ است لایه ذخیم تری از ورنی را روی کاغذ می نشاند و کیفیت بالاتری به پوشش می دهد (در مقایسه با افست).

در افست بالا رفتن حجم مرکب باعث بهم خوردن تعادل آب و مرکب می شود و نواحی دیگر نیز رنگ می شوند.

پیشنهاد مطالعه: انواع ماشین های چاپ + کاربرد های آنها

کاربردهای روش چاپ لترپرس (Letterpress)

• چاپ های ساده مانند کارت ویزیت تراکت های تک برگی اوراق اداری
• انجام عملیات تیغ زدن برای چاپهای بسته بندی
• خط تا زدن برای بروشورها و کاتالوگ ها
• برجسته کردن کاغذ با قالب سنبه ماتریس (نر و ماده)
• ورنی زدن

 مراحل چاپ در فلکسو به لحاظ مکانیکی بودن و برجسته بودن لوح چاپ به لترپرس شبیه است اما در جزئیات دارای تفاوت هایی نیز هست. این تفاوت ها را در چهار دسته کلی به این صورت می توان مطرح کرد:

• نوع مرکب در فلکسو دارای گرانروی پایین و اصطلاحا رقیق است به نسبت لترپرس که غلیظ است.
• واسطه ای برای انتقال مرکب به لوح چاپ وجود دارد که آنیلوکس نام دارد. در حقیقت تماس مرکب و لوح چاپ غیر مستقیم است در لترپرس آنیلوکس وجود ندارد.
• لوح چاپی نرم و انعطاف پذیر است، برخلاف لترپرس که سخت است.
• میزان فشردگی بین سیلندر فشار و سیلندر چاپ بسیار کمتر از چاپ لترپرس است. به این دلیل است که به فلکسو چاپ بوسه ای نیز می گویند.

 ماشین چاپ لترپرس در قطع های متفاوت و اندازه های گوناگون برای موارد متفاوت تهیه شده است. با اضافه کردن برخی ضمائم روی لترپرس از آن برای چاپهای طلاکوب استفاده کنند. یک نوع رایج و کوچکتر آن که معرف به ملخی است تقریبا در بیشتر چاپخانه ها یافت میشود و کارهای متنوعی را با آن انجام میدهند که در بالای صفحه ذکر آن رفت.

پیشنهاد مطالعه: انواع روکش ها در صنعت چاپ و بسته بندی

تهیه کلیشه برای چاپ لترپرس

در تهیه لوح چاپ برای لترپرس از کنار هم قرار دادن حروفهای سربی استفاده می شود، اما در برخی موارد حروف مورد نظر در چاپخانه موجود نیست یا قرار است از یک نقش یا آرم تجاری شرکت استفاده شود برای این منظور باید از آن نقش ،یا ،آرم کلیشه ای تهیه کرد بعد از تهیه کلیشه آن قسمت را در کنار حروف قرار میدهند و لوح چاپ نهایتاً آماده میشود.

روی کلیشه ژلاتین یا امولسیونی وجود دارد که به نور حساس است با تهیه و قراردادن فیلم نگاتیو خوانا» روی سطح کلیشه و نوردهی و بعد از نوردهی قرار دادن در تشت اسید جاهایی که نورنخورده، نسبت به اسید مقاومتی نشان نمیدهد و با خوردگی رفته رفته گود می شود و سطوح از هم متمایز می شود.

در تهیه کلیشه برای قالب سنبه ماتریس (تکنیک برجسته کردن سطح مقوا) با اختلاف زمان نوردهی و قرارگیری در اسید دو کلیشه پزتیو؛ نگاتیو برجسته و فرورفته به شکلی تهیه میشود که مانند قالب نر و ماده داخل هم قرار بگیرند. واضح تر این که فضای برجسته کمی کوچک تر از گودی همان فضا در قالب دیگر است و به این ترتیب جا برای مقوا که بین این دو قرار بگیرد وجود خواهد داشت.

پیشنهاد مطالعه: فرایندها و روش های اصلی چاپ و بسته بندی 2023 + توضیح کامل

مجموعه تخصصی چاپ و بسته بندی های لوکس حمزه

منبع: کتاب از طراحی تا چاپ اثر مهدی احمدی